Moederen in een ander land, hoe gaat dat eigenlijk? Mama Glossy zocht de wereldbol af naar de leukste mama’s. Deze keer reizen we af naar Zwitserland, waar Annebeth woont, samen met haar man Fabian en kids Emma en Kasper.
Annebeth vertelt…
Alweer bijna drie jaar wonen wij, Fabian & Annebeth, Emma (6jr) en Kasper (4jr), in Zwitserland. Toen Emma en Kasper 3 en 1 waren belde Fabian op een donderdagmiddag in de zomer op; hij was gevraagd of hij interesse had in een functie in Frauenfeld, Zwitserland. Eh….Frauenfeld?? Zwitserland?? Geen idee! Ik was net na een paar jaar omscholen zo fijn aan het werk als Productie Assistent van de Libelle Woonredactie en wilde daar graag mee verder. En Zwitserland? Ik had een beeld van chalets met geraniums over de balkonrand in de bergen en sneeuw en jodelen, verder niet. Maar het avontuur sprak wel aan, daarom zijn we een week gaan kijken, hebben we gevoel gekregen bij het stadje Frauenfeld (ligt niet in de bergen, er staan hier ook geen chalets) en dat voelde oke. Na goed overwegen hebben we de keuze gemaakt en zijn we 6 januari 2013 hier gaan wonen.
Afstandelijk
Als we in Nederland spraken over het verhuizen (emigreren klonk/klinkt te zwaar, we komen vast weer een keer terug) zeiden mensen vaak dat Zwitsers niet echt de meest makkelijke mensen zijn om contact mee te maken en zijn afstandelijk. Met dat idee in het hoofd ben ik gegaan, en dat viel eigenlijk heel erg mee. Het klopt dat Zwitsers niet direct de meest open, gastvrije, kom-maar-in-mijn-huis-mensen zijn, maar hier bij ons in de buurt zijn we hartelijk ontvangen. Mensen willen graag helpen en zijn vriendelijk, maar daar stopt het vaak wel. Als je meer wilt moet je er zelf energie in steken, je zit niet direct bij iemand in huis. Ik heb nooit een gevoel van sociale eenzaamheid gehad, want ik heb snel Duits geleerd zodat ik met mensen die ik waar dan ook tegen kom kan communiceren. Gelukkig heb je met kinderen (althans die van ons) direct contact met andere mensen. Daarnaast wonen hier veel kinderen in de buurt, inmiddels vriendjes en vriendinnetjes van Emma en Kasper en heb ik zo veel contact met andere moeders.
School
Een groot verschil met Nederland vind ik het naar school gaan. Niet zo zeer qua inhoud maar meer de zaken er omheen. Ten eerste is de Kinder Garten apart van de rest van de school. De gebouwen zijn los van de 1e tot 6e klas die in het ‘Schulhaus’ zitten. Ten tweede beginnen alle nieuwe kleuters tegelijk na de zomervakantie. Dus door het jaar heen komen er geen nieuwe kinderen meer in de klas. Dat heeft voordelen dat iedereen tegelijk start en er geen onrust is van nieuwelingen. Nadeel (vanuit mijn Nederlandse ogen) is dat als je na 1 augustus 4 wordt, je een jaar moet wachten om naar school te kunnen. Emma en Kasper zijn van april en mei dus die mochten vrij snel na hun vierde verjaardag maar anders kan ik me voorstellen dat het voor veel kinderen nog lang duurt, en voor de moeders…
De juffen worden hier aangesproken met Frau Fluri en niet juf Livia. En de kinderen wordt zeer nadrukkelijk geleerd om bij aankomst ’s ochtends en weggaan ’s middags de juf een hand te geven, aan te kijken en netjes gedag te zeggen.
Wat heel leuk is, is dat ze in de Kinder Garten 1 ochtend in de twee weken naar het bos gaan, weer of geen weer. En daar leren ze zo veel van over de natuur en over vuur maken en grillen of koken daarop. Dat soort dingen vind ik voor Emma en Kasper echt een verrijking.
Nog een heel groot verschil is en dat is wel een ‘dingetje’; hier lopen de kinderen alleen naar school. Ja, ook onze 4 jarige Kasper, zijn we nu stap voor stap, aan het leren om alleen te kunnen. Dus steeds een stuk verder bij school vandaan alleen laten lopen. Dat is wel even wat anders dan de fietsende schoolpleinmoeders in Nederland. Dat zelfstandig naar school lopen wordt hier als belangrijk onderdeel van de ontwikkeling gezien; met elkaar onderweg, dingen meemaken, problemen oplossen, eigen verantwoordelijkheid hebben, gezond en goed voor het milieu, want er komen geen auto’s naar school. Het is zo een belangrijk onderdeel dat in augustus Herr Polizei in de Kinder Garten komt voor een stukje ‘theorie’. Daarna oefenen ze bij het zebrapad. Gelukkig krijgen ze een oranje band om en zijn Zwitsers het gewend te stoppen bij het zebrapad, maar toch het blijven wel mensen..
Wij komen dus in principe niet in de school: ze hebben per kwartaal een bezoekdag en dan mag je komen kijken, en je bent welkom op andere dagen, maar de juffen zijn er voor de kinderen, NIET voor de ouders. Heel duidelijk, en wat mij betreft prima, als er echt iets is kan ik er wel terecht.
Naast de Zwitserse school gaan de kinderen 1 middag in de week naar de ‘Oranje Koe’ de Nederlandse school in Zurich. Daar leren ze in 2 uur Nederlandse Taal en Cultuur. En dat vinden Emma en Kasper echt super leuk! In hun eigen taal bij juf Emma en juf Esther met allemaal Nederlands sprekende kinderen.
Thuismoeders
Zwitserland is een redelijk conservatief land. Dat blijkt bijvoorbeeld al uit het feit dat je belastingvoordeel hebt als je bent getrouwd. En hier zijn de, in onze ogen, traditionele rollen nog vaak actueel. Vaders werken, moeders zijn thuis, zeker als de kinderen jong zijn. Natuurlijk zijn hier ook steeds meer moeder die ook (parttime) werken maar in Nederland werken al mijn vriendinnen en hier werken er een aantal moeders uit de klassen van Emma en Kasper. En ’s ochtends wordt er hier ook gekookt om ‘s middags warm te kunnen eten. De kinderen zijn redelijk lang thuis (11.30 uit 13.45 weer beginnen). Bij onze school is er een buitenschoolse opvang maar dat is niet overal. Dus als je wilt werken is het ook nog een hele organisatie om dat voor elkaar te krijgen. De huidige president van Zwiserland is Simonetta Somaruga en dat is een goed teken; natuurlijk zijn er mogelijkheden voor vrouwen.
Ik ben tot nu toe ook thuis. Dat was heel erg omschakelen in het begin, maar wel fijn om onze draai te vinden. Inmiddels ben ik bezig met een opleiding zodat ik nu Kasper ook naar school gaat weer iets kan doen voor mezelf en daar is het nu meer dan tijd voor.
Het Zwitser(se) leven
Over het algemeen kunnen wij zeggen, dat het leven in Zwitserland goed is. Alles is goed geregeld en georganiseerd (daar zijn ze hier heel goed in). Er is veel mooie natuur; de heuvels, bergen, meren, rivieren bieden veel ‘outdoor’ mogelijkheden. Bergen zien we in de verte dus skiën in de winter! Daarnaast hebben we een fijn huis met ruimte om de familie of vrienden te ontvangen dus als het mag en kan blijven wij hier nog wel even wonen.
Wist je dat…
– Zwitsers de grootste consumenten van chocolade zijn
– je hier je schoenen uit doet in huis, ook als je bij iemand op visite komt
– ze hier 4 officiële talen hebben; Zwitserduits, Frans, Italiaans, Reto-Romaans.
– ze hier GEK zijn op kaas Fondue en raclette
– er hier 26 Kantons, soort provincies/deelstaten, met eigen parlement, regering en dus veel zelf regelen, dus dingen die ik heb verteld over bijvoorbeeld de start van de school, kunnen in een ander Kanton anders zijn.
– CH (Confederation Helvetica) de landafkorting is
– De hoogste berg 4.634 m is en dat niet de Matterhorn is maar de Monte Rosa
Meer verhalen van expatmama’s lezen? Klik hier!