Remkje (42) is moeder van twee zonen van 13 en 10 jaar en getrouwd met Ferdinand. Ze heeft gewerkt als kindertherapeut en is nu leerkracht. Remkje geeft elke week op Mama Glossy haar ongezouten mening over actuele zaken en ander moedergoed.
Ik lees in de krant dat kleuters van tegenwoordig zwaar overvraagd worden op school. Als leerkracht kan ik dat alleen maar beamen. Op jonge leeftijd worden al citotoetsen afgenomen en moeten problemen als mogelijke dyslexie vroegtijdig gesignaleerd worden. Kleuters moeten een x aantal letters kennen en zo niet dan lopen ze ‘achter’. Van wie moet dat eigenlijk? Van de Onderwijsinspectie.
Een groep van zo’n 450 onderwijskrachten die met kleuters werken, oud-onderwijzers en ontwikkelingspsychologen hebben zich verenigd in de Werkgroep en Steungroep Kleuteronderwijs en hebben 18 augustus een zwartboek aan de Tweede Kamer aangeboden. Daar staan ruim honderd ’treurige’ praktijkverhalen in van leerkrachten.
Zij melden dat er ’bespottelijk’ veel gevraagd wordt van kleuters op de basisschool en dat wordt alleen nog maar meer. Daardoor groeit de kans dat ze problemen ontwikkelen als schoolangst, faalangst, poepen en plassen in hun broek, pesten en de gedragsstoornis ADHD. Hun leerkrachten worden er eveneens ongelukkig en gefrustreerd van. Zij zien dat de kinderen het niet aankunnen en veel van hun werk nutteloos is. Met deze eisen wordt voorbij gegaan aan de ontwikkelingsfases van het kind en gaat het met name om presteren en de goede reputatie van de school (=kinderen die hoog scoren op de toetsen).
Ik heb altijd geleerd dat overal een gevoelige periode voor is in de ontwikkelingsfases van een kind. Misschien herken je het van het zindelijk worden. Je kunt net zo lang lopen leuren met een potje en zindelijk proberen te trainen, maar pas als een kind er zélf aan toe is, wordt het soms zo van de ene op de andere dag zindelijk. Dus te vroeg beginnen heeft helemaal geen zin. Zo ook met lezen en andere vaardigheden. Hiervoor hebben kinderen, die vanuit zichzelf leergierig zijn, een gevoelige periode waarin ze bijvoorbeeld makkelijk letters aanleren. Eerder beginnen, betekent niet dat een kind beter leert lezen. Integendeel, het kan juist aversie ontwikkelen tegen het leren en zelfs faalangst ontwikkelen.
Het is wel iets van deze tijd, het opvoeren van de druk op onze kinderen. In een tijd waarin de Nederlander gemiddeld steeds minder en later kinderen krijgt, zijn alle ogen op dat kind gericht. Het kind lijkt wel steeds meer een verlengstuk van onszelf te worden en symbool te staan voor ons eigen succes. Dus ze moeten lief, mooi, sportief, slim enz. zijn. Na schooltijd wordt de tijd ook goed benut; kind wordt van dansles naar sportclub gesleept en van hete ene vakantiekamp naar het andere.
Waar is die tijd gebleven dat je gewoon kind mocht zijn met een snottenbel en de hele middag buitenspelen totdat je moeder je riep voor het avondeten? Waar je op de kleuterschool gewoon speelde in de zandtafel en buiten op het plein vocht om een fietsie en je pas op de Grote School (groep 3) leerde lezen en rekenen. Dat ik mezelf al vóór die tijd had leren lezen, werd niet moeilijk over gedaan. Ik werd niet als hoogbegaafd bestempeld, maar gewoon als nieuwsgierig kind en las gewoon rustig verder. Geen hokjes of stempels.
Zijn wij er dus niet met zijn allen debet aan? Aan die grotere druk op onze kinderen? Te beginnen bij onze kleuters?